Halloween i dziady. Co to zazwyczaje? Jaka jest ich historia? Czym się różnią?

Końcówka października to czas w roku, który od lat kojarzy się z duchami, duszami zmarłych, magią, mrocznymi zwyczajami i rozmaitymi przesądami. 31 października, w wigilię uroczystości Wszystkich Świętych, przypada Halloween - zwyczaj z krajów anglosaskich, który stosunkowo niedawno zagościł również w Polsce. Jego przeciwnicy od lat z niechęcią patrzą na wszystko, co związane z jego obchodami. Tymczasem miłośnicy historii zastanawiają się, jak daleko od niego do słowiańskich dziadów, których data również przypada na ten dzień, a właściwie noc. Czy w ogóle można porównać do siebie te dwie tradycje?

zdjęcie ilustracyjne/shutterstock.com

Halloween - co to?

Halloween obchodzone jest 31 października i wywodzi się z tradycji celtyckiej. Wydarzenie było celebrowane przez małe społeczności już w latach 20. XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Nie trzeba było długo czekać, by zwyczaj stał się komercyjny i zaczął rozpowszechniać się w krajach anglosaskich w błyskawicznym tempie.

  • Halloween w celtyckich wierzeniach

Początki Halloween należy wiązać z celtyckimi wierzeniami. Według kapłanów, zwanych druidami, w wigilię pierwszego listopada duchy błąkają się po ziemi, zacierając granicę między żywymi i zmarłymi. Tej nocy czczono boga śmierci Samhaina("koniec lata"), a wędrujący druidzi mordowali i składali ofiary nie tylko ze zwierząt, ale i z ludzi. Międzywymiarowe podróże miały ułatwiać duszom portale znajdujące się w starożytnych kurhanach. By obronić się przed atakami złych duchów zwyczajowo przebierano się w najgorsze, brudne i podarte ubrania. Druidzi natomiast zakładali czarne stroje i przerażające maski, wycięte z brukwi lub rzodkwi - to m.in. stąd ma pochodzić się tradycja przebierania się tego dnia. Dodatkową obroną miało być również palenie ognisk, wygaszanie wszelkich świateł w mieszkaniach czy pozostawianie przed domami żywności dla mrocznych wędrowców. Nazwa Halloween wywodzi się od „All Hallows' Eve”, czyli wigilii (wieczoru poprzedzającego) chrześcijańskiej uroczystości Wszystkich Świętych

Słowiańskie dziady - co to?

Czytając o historii Halloween wiele osób przypomina dziady. Jednak czy można porównywać to słowiańskie święto zmarłych – dziady z celtyckim pierwowzorem Halloween?

  • Dziady w wierzeniach słowiańskich

Dziady były organizowane(a w niektórych reginach nadal są) kilka razy w roku - jedną z dat jest noc z 31 października na 1 listopada. Zgodnie z wierzeniami - w tym czasie duchy zmarłych odwiedzały ziemię.

Dziady to moment w roku, w którym dusze zmarłych wracały na do swoich rodzin. Zadaniem żywych było więc zadbanie o to, by ugościć przodków, aby zapewnić sobie ich przychylność i jednocześnie pomóc im w osiągnięciu spokoju w zaświatach. Również w tym przypadku podstawą było ich napojenie i nakarmienie.

Jak czytamy, charakterystycznym elementem nocnych uczt było to, iż spożywający je domownicy zrzucali lub ulewali części potraw i napojów na stół, podłogę lub grób z przeznaczeniem dla dusz zmarłych. W niektórych rejonach przodkom należało jednak zapewnić także możliwość wykąpania się i ogrzania. Ten ostatni warunek spełniano rozpalając ogniska, których funkcja tłumaczona jest niekiedy inaczej. Miały one oświetlać drogę wędrującym duszom, tak by nie zabłądziły i mogły spędzić tę noc wśród bliskich.

Według słowiańskich wierzeń dziady(bezimienne dusze przodków) przebywały w zaświatach. Nawia - bo tak nazywano to miejsce - była miejscem ponurym i nieprzyjemnym.  Dlatego w dziady żywi przygotowywali zmarłym przodkom miejsce, gdzie mogli zażyć ciepłej kąpieli lub ogrzać się przy ogniu.

Andrzejki. Skąd wziął się zwyczaj? Poznaj historię tych obchodów
Andrzejki co roku niezmiennie wypadają 30 listopada i są ostatnią okazją do zabaw przed rozpoczynającym się okresem adwentu. W przedostatni wieczór listopada wiele osób organizuje imprezę, której głównym motywem są wróżby. Choć obecnie coraz mniej...

Oceń ten artykuł 2 0

Ogólna ocena Halloween i dziady. Co to zazwyczaje? Jaka jest ich historia? Czym się różnią? to: 100% / 100%, uzyskana z: 2 głosów.