Netykieta to nic innego, jak etykieta. Innymi słowy, to zasady przyjęte wśród internautów, którymi należy kierować się w trakcie surfowania po sieci. Na początku zajmijmy się regułami prowadzenia dyskusji w Internecie, o których przypomniało niedawno Ministerstwo Cyfryzacji:
- Szanuj innych użytkowników – Internet to przestrzeń, gdzie spotykają się ludzie z różnych stron, o różnych poglądach i przekonaniach. Pamiętaj, że po drugiej stronie ekranu też jest człowiek. Nie ośmieszaj, nie obrażaj i nie poniżaj tych, którzy mają odmienne zdanie. Dyskusja – tak, ale zawsze w duchu szacunku.
- Nie "krzycz" w Internecie – Używanie WIELKICH LITER w Internecie jest postrzegane jako KRZYK. Dlatego, zanim naciśniesz klawisz Caps Lock, ZASTANÓW SIĘ DWA RAZY. Pamiętaj też, że nadużywanie emotikonów może utrudnić zrozumienie twojej wiadomości.
- Stosuj zasady poprawnej pisowni – Poprawna polszczyzna to podstawa. Nie tylko świadczy o twoim szacunku do rozmówcy, ale i pomaga uniknąć nieporozumień. Internetowa "gwara" ma swoje miejsce, ale nie zapominaj o zasadach gramatyki i ortografii.
- Sprzeciwiaj się hejtowi – Internet może być miejscem pełnym pozytywnej energii, ale niestety czasem pojawiają się też szkodliwe i niebezpieczne treści. Jeśli napotkasz hejt, nie bądź obojętny. Takie treści zgłaszaj do administratorów serwisów i odpowiednich instytucji. Pokaż, że Internet bez hejtu jest możliwy!
- Przestrzegaj regulaminu serwisu – Każdy serwis internetowy ma swój regulamin, który jest swoistą "konstytucją". Zanim zaczniesz korzystać z danego portalu, zapoznaj się z jego zasadami. To pomoże uniknąć wielu nieporozumień.
- Uważaj na fake newsy – W dobie Internetu informacja rozprzestrzenia się błyskawicznie. Niestety, dotyczy to również fałszywych wiadomości. Zanim udostępnisz dalej jakiegoś "newsa", upewnij się, że pochodzi on z wiarygodnego źródła. Nie szerz dezinformacji!
- Korzystaj z "lupki" – Zanim zadasz pytanie w grupie na Facebooku czy na forum, sprawdź, czy ktoś przypadkiem wcześniej nie udzielił już na nie odpowiedzi. Użycie funkcji wyszukiwania (symbolizowanej przez lupę) pomoże zaoszczędzić czas i uniknąć powielania tych samych tematów.
Ochrona prywatności to podstawa!
Zacznijmy od siebie. Rejestrując się na nowych platformach czy w aplikacjach, zawsze znajdź chwilę na przeczytanie polityki prywatności. Brzmi nudno? Może i tak, ale to właśnie tam kryją się informacje o tym, jakie dane o sobie musimy ujawnić.
Unikajmy także podejrzanych linków i pamiętajmy o stosowaniu silnych haseł – to podstawy cyberbezpieczeństwa. Nie zapominajmy również o opcjach prywatności w naszych przeglądarkach. Włączanie trybu incognito czy dbanie o to, co publikujemy w sieci, może znacząco zwiększyć nasze bezpieczeństwo.
Publikując w Internecie, pamiętajmy nie tylko o sobie. Zanim wrzucimy zdjęcie z przyjaciółmi, warto upewnić się, że nikt nie ma nic przeciwko temu. To proste działanie, które może oszczędzić nam wielu nieporozumień.
Nie wszystko, co udostępniono w sieci, jest do naszej dyspozycji bez ograniczeń. Udostępniając treści, zawsze pamiętajmy o podaniu autora i źródła. A jeśli potrzebujemy grafik do naszych projektów, szukajmy takich, które posiadają licencję Creative Commons.
Uważaj na tego typu treści!
Przemoc, obrażenia fizyczne, śmierć – to treści, które nie powinny znaleźć miejsca w sieci. Zdjęcia czy filmy prezentujące ofiary wypadków czy okrucieństwo wobec zwierząt to tylko niektóre przykłady tego, co powinniśmy zgłaszać.
Nawoływanie do samookaleczeń, samobójstw, promowanie niebezpiecznych zachowań, dyskryminacja czy nawet nienawiść – Internet nie lubi tego typu treści. Warto pamiętać, że takie materiały mogą mieć tragiczne skutki w rzeczywistym życiu.
Pornografia, szczególnie ta przedstawiająca przemoc czy seksualne wykorzystywanie dzieci, to kolejny alarmujący sygnał, który nie powinien być ignorowany. Uważajmy też na patostreamy, czyli transmisje na żywo prezentujące zachowania patologiczne, również zasługują na naszą uwagę i reakcję.
Zgłaszaj nieodpowiednie zachowania
Co ważne, nie wszystkie z tych treści naruszają bezpośrednio prawo, ale ich rozpowszechnianie może być karalne. Gdzie można zgłaszać niepokojące nas materiały? Na ratunek przychodzą takie instytucje jak CERT Polska oraz Dyżurnet.pl, gdzie możemy zgłaszać incydenty naruszające bezpieczeństwo w sieci oraz nielegalne treści.
Pamiętajmy, że nasze działania w Internecie mają konsekwencje. To, jak się zachowujemy, co publikujemy i jak komunikujemy się z innymi, mówi wiele o nas samych.
Bądźmy odpowiedzialni – zarówno za siebie, jak i za przestrzeń internetową, którą współtworzymy. Razem możemy sprawić, że Internet stanie się bezpieczniejszym miejscem dla nas wszystkich!
Autor: Hubert Wiączkowski