W lany poniedziałek nic nie ujdzie na sucho! Czemu świętujemy śmigus-dyngus?

Poniedziałek Wielkanocny. Co to za święto?

Poniedziałek Wielkanocny – jak sama nazwa wskazuje – jest obchodzony dzień po Wielkanocy. Podobnie jak niedziela Zmartwychwstania Pańskiego jest to święto ruchome, a w tym roku przypada ono na 13 kwietnia. W Polsce jest to dzień ustawowo wolny od pracy.

Poniedziałek Wielkanocny to inaczej lany poniedziałek, a nazwa ta pochodzi od dobrze znanej tradycji oblewania się tego dnia wodą. Nawiązuje to do praktyk pogańskich, które łączyły w sobie symboliczny powrót przyrody do życia na wiosnę. Oblewanie wodą miało także symbolicznie oczyścić ciało z grzechu i chorób. Na oblewanie w szczególności narażone były panny, bo było to „gwarantem płodności”.

View this post on Instagram

Una hermosa tradición muy antigua en polonia, lunes mojado. #traditions #folk #colors #Poland #Polska #water #lanyponiedziałek #poniedzialłekwielkanocny #smigusdyngu #śmigusdyngus #tradycja #woda #folklor #strojeludowe #kolorowo #pięknie #polskawieś #życienawsi #wielkanoc #magicznie #instapic #instalike #photographer #fotografia #fotograf #polskajestpiękna #polska_w_obiektywie #podróżemałeiduże #yourshotphotographer

A post shared by Cejota Photography (@cejota.photography) on Apr 23, 2019 at 8:36am PDT

Lany poniedziałek i tradycje

Najbardziej znaną tradycją jest wspomniane już lanie wodą, czyli inaczej śmigus-dyngus. Co ciekawe, wcześniej były to dwa osobne zwyczaje; „śmigus” odnosił się do symbolicznego smagania po nogach witkami wierzby lub palmami, a z czasem doszło do tego także oblewanie wodą. „Dyngusem” natomiast nazywano symboliczny wykup (np. w postaci jajek) od ponownego oblania. Z czasem nazwy te połączyły się w jedno, dając właśnie śmigus-dyngus.
Więcej na ten temat przeczytacie TUTAJ:

Lany poniedziałek to inaczej śmigus-dyngus. Skąd akurat taka nazwa? Wyjaśniamy!

Lany Poniedziałek kojarzy się nam z radosnym świętowaniem, jak i przede wszystkim z oblewaniem wodą. A zastanawialiście się kiedyś, czemu na drugi dzień świąt mówimy także...

Innym zwyczajem, praktykowanym głównie na południu kraju, jest symboliczne pokropienie gospodarstwa i ziem przez pana domu. Miało to symbolizować dobrobyt i urodzaj na najbliższe miesiące. Popularnym było kiedyś także m.in. robienie drobnych żartów sąsiadom, a także tzw. chodzenie z kurkiem po dyngusie; na wózku dyngusowym wożono koguta (z czasem zastąpionego figurą glinianą czy z ciasta), który był symbolem urodzaju.

View this post on Instagram

I completely missed posting this yesterday! Better late than never! #ŚmigusDyngus in Poland This day, also called #LanyPoniedziałek (Wet Monday), is an ancient pagan tradition held in Poland on the Easter Monday, nowadays intertwined with the Christian celebrations of Easter. It has its roots in old Slavic traditions of throwing water on people in rites meaning to purify them for the arrival of spring. On that day, groups of boys (often in festive clothing) were throwing water on the girls or even soak them completely in nearby rivers and lakes. Naturally, the girls were getting their ‘revenge’ in a similar way. The person who got soaked the most was thought of as being the most popular or attractive. This part of the custom was also connected to the old Slavic rites in which the water was becoming a factor evoking the fertility (similarly to the pouring of water during Kupala Night). The processions were usually going doors-to-doors, often accompanied by traditional songs or verse declarations.

A post shared by Junking Guru (@junking.guru) on Apr 23, 2019 at 1:06am PDT

Program TV na Poniedziałek Wielkanocny. W telewizji m. in. "Killer-ów 2-óch" i "Alicja w Krainie Czarów"

Co obejrzeć w TV 13 kwietnia? W programie telewizyjnym na Poniedziałek Wielkanocny nie brakuje filmów dla całej rodziny. Wśród nich animacje takie jak "Zaplątani", "Sing" czy "Iniemamocni II".